Strona główna Obserwatora Finansowego

Wybrane artykuły

  • Stefanie Stantcheva zmienia podejście ekonomistów do podatków

    Krzysztof Kropidłowski
    Francuska ekonomistka z Uniwersytetu Harvardzkiego – laureatka nagrody Clarka – została wyróżniona za analizę wpływu podatków na innowacje. Charakterystyczną cechą jej badań jest między innymi udział dużej liczby ankietowanych.

Zaobserwowane

Młodzi ekonomiści na start: trwa XVII edycja Konkursu o Nagrodę Prezesa NBP

Kategoria:
Narodowy Bank Polski prowadzi XVII edycję Konkursu o Nagrodę Prezesa NBP za najlepszą pracę magisterską z zakresu nauk ekonomicznych. To prestiżowe wyróżnienie ma na celu zachęcanie absolwentów polskich uczelni do podejmowania tematów istotnych dla gospodarki i polityki pieniężnej.
Młodzi ekonomiści na start: trwa XVII edycja Konkursu o Nagrodę Prezesa NBP

Magazyn

Publikacje

Zloty Filarem - Obserwator Finansowy

Analizy i badania

Energooszczędny potencjał sztucznej inteligencji

Energooszczędny potencjał sztucznej inteligencji

Rozwój sztucznej inteligencji wiąże się z wysokimi kosztami energetycznymi i negatywnym wpływem na środowisko, co skłania do poszukiwania bardziej zrównoważonych rozwiązań. Jednym z obiecujących kierunków jest wykorzystanie neuronów podobnych do tych w ludzkim mózgu, które są niezwykle efektywne energetycznie.

Pracownicze Plany Kapitałowe: propozycje zmian

Kategoria: Usługi finansowe
Prawdopodobnie jeszcze w 2025 r. liczba aktywnych rachunków PPK wzrośnie do 5 mln. Program realizowany w trójkącie pracownik-pracodawca-państwo przynosi realne korzyści, ale wiele osób wciąż ich nie dostrzega.
Pracownicze Plany Kapitałowe: propozycje zmian

Motyl Lorenza w gospodarce. Czy regulacje dodają mu skrzydeł?

Kategoria: Polityka fiskalna
Motyl Lorenza, fraktal symbolizujący teorię chaosu, rozpościera barwne skrzydła – takie można odnieść wrażenie, patrząc na dynamikę globalnej gospodarki. Opisanie jej za pomocą układu równań czy modelu opartego na teoriach ekonomiczno-finansowych staje się coraz trudniejsze, zwłaszcza w obliczu nieustannie zmieniających się przepisów i zasad polityczno-gospodarczych. W konsekwencji prognozowanie przyszłości obarczone jest rosnącym marginesem błędu.
Motyl Lorenza w gospodarce. Czy regulacje dodają mu skrzydeł?
więcej analiz i badań

Wywiady

Gdy rynek się myli – i robi to regularnie

Kategoria: Rynki kapitałowe
Rynkowe anomalie nie są drobnymi odstępstwami od idealnego modelu – są trwałym elementem rzeczywistości. Finanse behawioralne pokazują, że błędy inwestorów bywają systematyczne, niekiedy przewidywalne i... ludzkie. Nie negują dorobku teorii neoklasycznych – przeciwnie, wzbogacają go o ludzki kontekst, który wcześniej był pomijany. O sile emocji w gospodarce i lekcjach płynących z kryzysów opowiadał prof. Adam Szyszka z SGH w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”.
Gdy rynek się myli – i robi to regularnie

Zwycięzcą technologicznego wyścigu zbrojeń będzie AGI

Kategoria: Trendy gospodarcze
Prawdopodobieństwo wyginięcia ludzkości przed końcem XXI w. wynosi około 85 proc. – ocenia prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badan Ekonomicznych NBP, wykładowca SGH. Jego zdaniem kluczowym zagrożeniem jest niekontrolowany rozwój sztucznej inteligencji ogólnej (AGI), która może przejąć kontrolę nad światem. O losie ludzkości zadecyduje kilka najbliższych lat.
Zwycięzcą technologicznego wyścigu zbrojeń będzie AGI

Coraz częściej szukamy zysków za granicą

Kategoria: Trendy gospodarcze
W jaki sposób Polacy lokują środki na rynku kapitałowym? Na to i inne pytania odpowiada dr Michał Masłowski, wiceprezes Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych, komentując wyniki 22. edycji Ogólnopolskiego Badania Inwestorów w rozmowie z Mariuszem Tomczakiem dla „Obserwatora Finansowego”.
Coraz częściej szukamy zysków za granicą

Podcast: Inflacja bez tajemnic

Kategoria: Trendy gospodarcze
O tym, jaka będzie polityka pieniężna w przyszłości, czy stopy procentowe będą podnoszone, obniżane, czy utrzymywane na niezmienionym poziomie, będzie zależało od napływających danych. Nie można z góry przyjąć jakichkolwiek założeń przy prognozach dotyczących kierunku decyzji Rady Polityki Pieniężnej – powiedziała Dr hab. Grażyna Ancyparowicz, profesor Akademii Górnośląskiej im. Wojciecha Korfantego w Katowicach, doradczyni prezesa NBP i była członkini Rady Polityki Pieniężnej, w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”.
Podcast: Inflacja bez tajemnic
więcej wywiadów

Wiadomości

USA: Wydatki Amerykanów wzrosły w kwietniu ’25 o 0,2 proc. mdm
USA: Deflator PCE w kwietniu ’25 wyniósł 2,1 proc. rdr
Trump: Chiny naruszyły umowę handlową z USA
Niemcy: Inflacja HICP w maju ’25 wyniosła 2,1 proc. rdr
GUS: Inflacja w maju ’25 wyniosła 4,1 proc. rdr, a mdm -0,2 proc.
BIEC: WRP sugerują stabilizacje na rynku pracy w Polsce
Negocjacje handlowe z Pekinem znalazły się w impasie
Niemcy: Sprzedaż detaliczna w kwietniu spadła o 1,1 proc. mdm
Japonia: Stopa bezrobocia w kwietniu wyniosła 2,5 proc.
Japonia: Sprzedaż detaliczna w kwietniu wzrosła o 3,3 proc. rdr
więcej wiadomości

Inni piszą

VoxEU

Cena siły rynkowej: dlaczego wzrost marż szkodzi innowacjom i pogłębia nierówności

W ciągu ostatniego czterdziestolecia w Stanach Zjednoczonych zaobserwowano wzrost siły rynkowej firm, spowolnienie wzrostu produktywności i pogłębienie nierówności majątkowych. W naszym artykule analizujemy czynniki wskazujące na to, że u źródła wszystkich tych zjawisk może leżeć osłabienie konkurencji....
VoxEU

Ukryty smok: Wpływ Chin na rynki finansowe gospodarek wschodzących

Globalne rynki finansowe stają się coraz bardziej powiązane ze sobą. Nasz artykuł analizuje potencjalne skutki uboczne wstrząsów pochodzących z Chin dla rynków finansowych gospodarek wschodzących, z rozróżnieniem zakłóceń związanych z polityką pieniężną i tych związanych z rozwojem makroekonomicznym...

In English

Business

German automotive industry at a crossroads

„If the auto industry collapses, Germany will collapse,” writes Gabo Steingart emphatically in a recent article in Focus magazine. Many experts and commentators are increasingly drawing attention to the waning strength of Germany’s flagship industry. German automotive has missed the electric age. Is it just a slightly longer pit-stop or is it irretrievably losing „pole position”?

Recenzje

Gdy rynek się myli – i robi to regularnie

Kategoria: Rynki kapitałowe
Rynkowe anomalie nie są drobnymi odstępstwami od idealnego modelu – są trwałym elementem rzeczywistości. Finanse behawioralne pokazują, że błędy inwestorów bywają systematyczne, niekiedy przewidywalne i... ludzkie. Nie negują dorobku teorii neoklasycznych – przeciwnie, wzbogacają go o ludzki kontekst, który wcześniej był pomijany. O sile emocji w gospodarce i lekcjach płynących z kryzysów opowiadał prof. Adam Szyszka z SGH w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”.
Gdy rynek się myli – i robi to regularnie

Inteligentne miasta: recepta na wyzwania urbanizacji czy nowe ryzyko

Kategoria: Sektor niefinansowy
Do 2050 r. około 70 proc. ludzi będzie mieszkać w miastach. Czy inteligentne miasta, łączące technologię z zarządzaniem, są przyszłością urbanizacji? Ich rolę w obliczu współczesnych wyzwań wyjaśnia w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym” dr Sabina Baraniewicz-Kotasińska, autorka książki o smart cities.
Inteligentne miasta: recepta na wyzwania urbanizacji czy nowe ryzyko

Pracownicze Plany Kapitałowe: propozycje zmian

Kategoria: Usługi finansowe
Prawdopodobnie jeszcze w 2025 r. liczba aktywnych rachunków PPK wzrośnie do 5 mln. Program realizowany w trójkącie pracownik-pracodawca-państwo przynosi realne korzyści, ale wiele osób wciąż ich nie dostrzega.
Pracownicze Plany Kapitałowe: propozycje zmian

Ekstrawagancja w finansach publicznych wspiera najbogatszych

Kategoria: Społeczeństwo
Po neoliberalnej kontrrewolucji władze pozwalają na inflację wartości aktywów inwestycyjnych, przy jednoczesnym bezwzględnym tłumieniu wzrostu płac – przekonuje Melinda Cooper w „Counterrevolution”.
Ekstrawagancja w finansach publicznych wspiera najbogatszych

Energooszczędny potencjał sztucznej inteligencji

Kategoria: Sektor niefinansowy
Rozwój sztucznej inteligencji wiąże się z wysokimi kosztami energetycznymi i negatywnym wpływem na środowisko, co skłania do poszukiwania bardziej zrównoważonych rozwiązań. Jednym z obiecujących kierunków jest wykorzystanie neuronów podobnych do tych w ludzkim mózgu, które są niezwykle efektywne energetycznie.
Energooszczędny potencjał sztucznej inteligencji

Dolar traci blask

Kategoria: Waluty
Dedolaryzacja gospodarki światowej postępuje od lat. Kontynuacja polityki handlowej USA tylko ten proces przyśpieszy. Brakuje jednak waluty, która mogłaby w pełni zastąpić dolara. Istnieje ryzyko fragmentacji systemu finansowego.
Dolar traci blask

„Mitteleuropa” – nadal aktualna niemiecka strategia gospodarcza

Kategoria: Trendy gospodarcze
Nakładem Instytutu Pileckiego ukazał się pierwszy pełny przekład jednego z najważniejszych dzieł niemieckiej myśli politycznej i ekonomicznej, czyli „Mitteleuropa” pióra Friedricha Naumanna. Mimo że w ogromnej mierze dotyczy ono Polski, w naszym języku znane było dotąd jedynie z licznych analogii, fragmentów i streszczeń. Teraz otrzymaliśmy je w bardzo komunikatywnym tłumaczeniu Kamila Markiewicza, wraz z opracowaniem i wstępem wybitnego niemcoznawcy prof. Grzegorza Kucharczyka.
„Mitteleuropa” – nadal aktualna niemiecka strategia gospodarcza

Wpływ AI na administrację publiczną

Kategoria: Społeczeństwo
To już nie science fiction. Sztuczna inteligencja na dobre zadomowiła się w sektorze publicznym w wielu krajach, także w Polsce. Wiążą się z tym korzyści, ale również istotne wyzwania. Często etyczne.
Wpływ AI na administrację publiczną

Gdy rynek się myli – i robi to regularnie

Kategoria: Rynki kapitałowe
Rynkowe anomalie nie są drobnymi odstępstwami od idealnego modelu – są trwałym elementem rzeczywistości. Finanse behawioralne pokazują, że błędy inwestorów bywają systematyczne, niekiedy przewidywalne i... ludzkie. Nie negują dorobku teorii neoklasycznych – przeciwnie, wzbogacają go o ludzki kontekst, który wcześniej był pomijany. O sile emocji w gospodarce i lekcjach płynących z kryzysów opowiadał prof. Adam Szyszka z SGH w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”.
Gdy rynek się myli – i robi to regularnie

Zrozumienie ekonomii sztucznej inteligencji

Kategoria: Społeczeństwo
Szybki rozwój sztucznej inteligencji może przyczynić się do transformacji gospodarczej porównywalnej z rewolucją przemysłową. Kluczowa jest próba zrozumienia, kiedy i w jaki sposób gospodarka może zostać przekształcona, gdy systemy sztucznej inteligencji będą zmierzać w kierunku opanowania większości lub wszystkich form pracy poznawczej, która może być wykonywana przez ludzi, w tym także nowych zadań, jeszcze nieistniejących.
Zrozumienie ekonomii sztucznej inteligencji

Geniusz i hazardzista, czyli ten rozwijający firmy technologiczne

Kategoria: Innowacje w biznesie
Odkrył firmę e-commerce Alibaba, zanim była warta setki miliardów dolarów. Stracił „na papierze” 70 mld dol., ale się nie poddał. Jeden z najmniej znanych, ale najbardziej wpływowych inwestorów na świecie - Masayoshi Son. To on jest bohaterem książki „Gambling Man” pióra Lionela Barbera.
Geniusz i hazardzista, czyli ten rozwijający firmy technologiczne

Bankowość centralna: 1946–1990

Kategoria: Trendy gospodarcze
Kiedy świat wynurzył się z chaosu II wojny światowej, władzę objęli ludzie o przekonaniach makroekonomicznych, ukształtowanych w formacyjnym dla nich doświadczeniu lat 30. XX w.
Bankowość centralna: 1946–1990

Denominacja, czyli jak nowe banknoty i monety trafiły do portfeli Polaków

Kategoria: Trendy gospodarcze
Mija blisko trzydzieści lat od chwili, gdy Narodowy Bank Polski przeprowadził denominację złotego. Jej przygotowanie było złożonym procesem – należało bowiem wszystko zaplanować, zaprojektować nowe monety i banknoty, zlecić ich produkcję, przygotować całą logistykę, a na koniec przekazać je przy pomocy banków do portfeli wszystkich Polaków.
Denominacja, czyli jak nowe banknoty i monety trafiły do portfeli Polaków

Chiny i Rosja chcą dedolaryzacji bloku BRICS+

Kategoria: Trendy gospodarcze
Na kanwie wspólnej niechęci do dominacji Zachodu Rosja i Chiny budują antyzachodnią koalicję w ramach bloku BRICS+. Jego członkowie od lat starają się zmniejszyć swoją zależność od dolara, ale dopiero zachodnie sankcje nałożone na Rosję po inwazji na Ukrainę przyspieszyły ten proces.
Chiny i Rosja chcą dedolaryzacji bloku BRICS+

Z demografii wieje pesymizmem

Kategoria: Trendy gospodarcze
Na koniec marca 2024 r. liczba ludności Polski wynosiła niecałe 37,6 mln i – jak podaje GUS – tym samym zmniejszyła się w porównaniu z analogicznym okresem 2023 r. o 133 tys. osób. Urząd alarmuje, że te niekorzystne trendy obserwowane są od lat. W konsekwencji prognozy pokazują, że pod koniec 2050 r. liczba ludności naszego kraju wyniesie 34,0 mln osób, a w 2060 r. nie przekroczy 31 mln (30,9 mln).
Z demografii wieje pesymizmem

O polskim cudzie gospodarczym w najnowszym numerze „Obserwatora Finansowego”

Kategoria: Trendy gospodarcze
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
O polskim cudzie gospodarczym w najnowszym numerze „Obserwatora Finansowego”

Grenlandia: od ryb do surowców?

Kategoria: Trendy gospodarcze
Rząd największej wyspy świata dąży do przyspieszenia rozwoju gospodarczego, a docelowo także do uzyskania pełnej niezależności. Eksploatacja surowców może pomóc w osiągnięciu obu celów.
Grenlandia: od ryb do surowców?

Polecamy

Podstawowe wykresy Otwiera się w nowym oknie
Dane makroekonomiczne Otwiera się w nowym oknie
Akademia NBP Otwiera się w nowym oknie